Dlaczego odszkodowanie dla pracownika nie może być wliczone do kosztów pracy?

Niektórzy przedsiębiorcy są przekonani o tym, że wypłacając byłemu pracownikami odszkodowanie za niezgodne zwolnienie z pracy, będą mogli sobie takie odszkodowanie wliczyć w koszty uzyskania przychodu. Czy taki sposób myslenia o wypłacie na rzecz zwolnionego niekoniecznie zgodnie z prawem pracownika jest poprawny? Postaramy się wyjaśnić w niniejszym artykule.

Co nazywamy kosztem uzyskania przychodu?

Przede wszystkim należy tutaj wyjaśnić co powinniśmy rozumieć pod pojęciem “uzyskania przychodów”. Według przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wliczają się w nie wszelkie wydatki poniesione na cele osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia ich regularnych przychodów. W artykule 23 ustawy figuruje takze przepis, który jasno wymienia koszty nieklasyfikujące się w poczet kosztów na cele uzyskania przychodów.

I tak, zatem wykładnia prawa przedstawia nam wydatki na koszt uzyskania przychodu:

  • jako wydatki nie zawarte na liscie tych, które nie zostaly wykluczone z kosztów uzyskania przychodu (patrz art. 23 ust. 1 ustawy) oraz
  • jako wydatki, które mają jakikolwiek związek z przychodem bądź źródłem, także jeśli poniesione zostały w celu osiągnięcia lub zabezpieczenia tego źródła oraz
  • jako te, które zostały w odpowiedni sposób udokumentowane.

Tym samym wszystkie wymienione powyżej warunki winny zostać spelnione aby w świetle prawa wydatke został uznany za ten, który rzeczywiście daje prawo do obnizenia podstawy opodatowania. Należy przy tym pamiętać, że nie ma jednak obowiązku aby bezpośrednio generował on przychód – może spełniać powyższe cele.

Odszkodowanie w koszty – czy tak można?

W myśl art. 23 ustawy odszkodowanie wypłacane w związku z niezgodnym wobec prawa zwolnieniem z pracy nie figuruje na liście wydatków nie będacych kosztami uzyskania przychodu. Teraz wypadałoby w myśl wymienionych w poprzednim akapicie przepisów przyjrzeć się i ustalić, czy wydatek taki może w jakikolwiek sposób wiązać się uzyskanym przychodem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu.

Jeśli w wyniku spotkań na sali sądowej i prowadzonego postępowania ostatecznie zawarto ugodę sądową, a jej wynikiem jest wypłacenie pracownikowi odszkodowania, nie jest ono jakąkolwiek podstawą do uznania go za przychód dla firmy. Należy przy tym także zauważyć, że logicznym jest że kwota odszkodowania nie jest tym samym co zaległe wypłacenie regularnego wynagrodzenia. Taką formę “zadośćuczynienia” nie należy zatem traktować jak standardowe koszty uzyskania przychodu, zapłata odszkodowania zawsze była, jest i będzie formą sankcji nałożonej na pracodawcę.

Idąc tym tropem jasne jest zatem, że wypłacenie odszkodowania pracownikowi nie jest formą ani zabezpieczenia źródła przychodów, ani nie stanowi ich uzyskania. Odszkodowani wypłacane jest po to, aby zwolnić przedsiębiorcę od ciążącego nad nim zobowiązania. Nie jest tym samym generowany żaden przychód, a zatem o wliczeniu odszkodowania w koszty nie ma mowy. W żaden sposób tego nie obejdziemy!